Okul Öncesinde Sağlıklı Beslenme Alışkanlığı Kazandırmak İçin Neler Yapmalı?

Ebeveynler çocukları henüz anne karnındayken beslenmelerine dikkat eder ve önem verirler. Bebeklikten ergenliğe kadar fiziksel ve bilişsel gelişimleri için çocuklarının hep en sağlıklı şekilde beslenmelerini isterler. Bu konuda çeşitli araştırmalar yapar, kitap okur, beslenme uzmanları ile iletişim kurarak sağlıklı beslenmenin yollarını arar ve bulurlar.

Okul öncesi dönem pek çok alışkanlığın kazanıldığı bir dönemdir. Okul öncesi dönemde benimsenen beslenme alışkanlığı, ileri yaşlarda da devam eder. Çocukların yeterli ve dengeli beslenmeleri gelecekte daha sağlıklı ve üretken olmalarını büyük ölçüde etkilemektedir. Okul öncesi dönemde çocuklar kendilerine sunulan yiyecek ve içecekler ile beslenirler. Genellikle çocukların beslenme alışkanlıkları anne ve babanın yeme içme alışkanlıkları ile benzerlik gösterir. Ebeveynler veya varsa bakım veren diğer kişiler, çocuklara kendi sevdiği yemekleri yedirmek isteyebilirler. Yemek yemediği zamanlarda zorlayabilir, cezalar verebilir veya sert davranışlar sergileyebilirler. Bu durum çocukların beslenmesini olumsuz yönde etkileyebilir. Çocuklar kimi zaman daha az yiyebilir, daha önce yediği şeyleri yemek istemeyebilir. Çocukların düzenli ve sağlıklı beslenme alışkanlığı edinebilmeleri için öğünlerini hep aynı saatte almalarına özen gösterilmelidir. Öğün aralarında abur cubur olarak tabir edilen ve özellikle paketli gıdalardan uzak durmakta fayda vardır.

Genellikle 2-6 yaş grubunda bulunan çocuklar okul öncesi dönem veya oyun çocuğu olarak adlandırılır. Bu yaş aralığında başlayan anaokulları ise çocukların sadece oyun oynadığı alanlar değildir. Eğlenerek öğrendikleri, kendilerini geliştirdikleri ve birçok alışkanlığın kazanıldığı alanlardır. Beslenme alışkanlığı da bu alanlardan biridir. Ailede başlayan sağlıklı beslenme alışkanlığı anaokullarında devamlılık göstermelidir. Veliler anaokulu seçimlerinde okulun uyguladığı beslenme programına özen göstermelidir.

Okul Öncesi Dönemde Beslenmenin Önemi

Okul öncesi dönem çocukların beslenme programlarının tamamen başkaları tarafından belirlendiği bir dönemdir. Bu dönemde aileler, bakıcılar ve okullar büyük sorumluluklara sahiptir. Henüz daha gelişme çağında olan çocuklarda yanlış beslenme yüzünden ciddi sağlık problemleri ortaya çıkabilir. Obezite(şişmanlık) çocukların yetersiz, sağlıksız ve dengesiz beslenmesi sonucu ortaya çıkar. Yoğun karbonhidrat tüketimi, marketlerden alınan paketli gıdaların aşırı tüketilmesi, asitli içecekler gibi yanlış beslenme sonucunda çocuklarda obezite görülebilir. Bunun yanında fazla tüketilen şeker ve çikolata gibi besinler diş çürüklerine hatta diş kaybına sebep olabilir. Ayrıca anemi, vitamin yetersizlikleri, protein fazlalığı veya eksikliği sağlıksız beslenmenin yol açtığı diğer durumlardır.

Sağlıksız ve hatalı beslenme yalnızca fiziksel rahatsızlıklara yol açmaz. Çocuğun zihinsel sağlığını da büyük ölçüde etkiler. Çocukların bilişsel gelişimleri için sağlıklı ve dengeli beslenmeleri çok önemlidir. Yetersiz beslenme enerji kaybı, dikkat dağınıklığı, odaklanamama gibi problemlere yol açabilir. Ayrıca yetersiz beslenen çocuklar daha sık hastalanır ve durum okul devamlılığını ve derslerini de etkiler. 

Okul Öncesi Dönemde Sağlıklı Beslenme Önerileri

Sağlıklı beslenmenin ilk temellerinin atıldığı yer ailedir. Sağlam temellere dayanan alışkanlıkların devam etmesi her ebeveyn için büyük önem taşır. Bu nedenle anaokulları beslenme programlarına özen göstermelidir. Okul öncesi dönemde sağlıklı beslenme önerilerini aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:

• Okullarda beslenme öncesi ilk dikkat edilmesi gereken konu hijyendir. Çocuklara mutlaka yemek öncesi ve sonrası el yıkama alışkanlıklarının kazandırılmasını gerekir. Oyun veya etkinlik sonrası gelen öğünlerde el yıkamadan yemek yenilmesi çocuğun mikroplarla karşı karşıya kalması demektir. Ayrıca her yemekten sonra mutlaka dişlerini fırçalamaları da sağlıklı beslenmenin temelleri arasında yer alır.
• Öğünler atlanmadan her gün aynı saatte alınmaya özen gösterilmelidir. Gün içinde enerji ve efor sarf eden çocuklar ihtiyacı olan enerjiyi besinlerden karşılar. Çocuklar günde 3 öğün veya en az 2 öğün ile beslenmelidir.
• Okul öncesi dönemde şekerli besinlerin azaltılması gerekir. Yüksek oranda şeker tüketilmesi ile diş çürükleri doğru orantılıdır. Bunun önüne geçmek için şekerli gıdalardan, çikolata vb. yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Hazır meyve suları, meyveli şekerler ve asitli içeceklerden uzak durulmalıdır. Bunun yerine o yaş grubuna uygun bitki çayları, taze sıkılmış meyve suyu, ayran, süt vb. içecekler tercih edilmelidir. 
• Bir güne verimli başlamanın ilk adımı kahvaltıdır. Gün boyu zihinsel ve bedensel enerji harcayan çocuklar sağlıklı bir kahvaltı ile güne başlayarak bu durumu dengelemelidir. Kahvaltı günün en önemli öğünüdür. Çocuklar kahvaltıda mutlaka peynir, süt, yumurta gibi proteinli besinler tüketmelidir.
• Çocukların sağlıklı ve dengeli beslenmesi için 4 gruba ayrılan besinlerden yeteri miktarda tüketmeleri gerekir. Süt grubu(süt, yoğurt vb.), et grubu(et, tavuk, yumurta, peynir vb.), tahıl grubu(makarna, pirinç, bulgur vb.) sebze ve meyve grubu her öğünde yeterli miktarda alınmalıdır.

Anaokulunda Beslenme Kuralları ve Eğitimi

Okul öncesi dönem beslenme sorunlarının en çok yaşandığı dönemdir. Bu dönemde ailesinden ilk defa ayrı kalan çocuklar yemek yememe gibi tepkiler gösterebilir. Anaokuluna uyum süreci atlatıldıktan sonra beslenmeleri de düzene girer. Ancak uyum sürecinde beslenmesine dikkat edilmeli, bu durumun devam etmemesi için gerekli önlemler alınmalıdır. Her okulun kendi prensipleri dahilinde benimsediği bir beslenme programı bulunur. Bu programa uymak ve çocuklarıda bu programa dahil etmek için uyulması gereken kurallar vardır. Okulların ve öğretmenlerin beslenme konusunda bilgili ve bilinçli olmaları çok önemlidir. Bu sayede doğru yöntemlerle beslenme sorunu yaşayan çocuklarda problemler hızlıca çözülür. Çocukların sağlıklı, dengeli ve düzenli beslenme alışkanlığı edinmesine yardımcı olurlar. Öğretmenlerin çocuklar ile birlikte yemek yemesi, öğünleri sohbet ederek keyifli şekilde geçirmesi ve onlara örnek olması çok önemlidir. Öğünler her gün aynı saatlerde alınmalıdır. Çocukların herhangi bir yemeği reddetmesi durumunda çocuk yemeye zorlanmamalıdır.

Anaokulu Beslenme Menüsü

Anaokullarında genelde 3 öğün beslenme bulunmaktadır. Beslenme programları hemen hemen benzerlik gösterse de öğün adlarını ve beslenme programlarını her okul kendi kuralları ve prensipleri doğrultusunda belirler. Ebeveynler anaokulu seçimlerinde beslenme programlarını önceden inceleyip dikkate almalıdır. Genellikle sabah kahvaltısı, öğle yemeği ve ikindi atıştırmalığı olmak üzere 3-4 saatlik aralıklarla 3 öğün olarak verilir.

• Sabah Kahvaltısı

Kahvaltı genel anlamda benzerlik gösterse de haftalık olarak her gün ana besinler çeşitlendirilir. Sabah kahvaltısı genelde peynir, haşlanmış yumurta veya omlet, ekmek, domates, salatalık, ıhlamur veya süt gibi besinlerden oluşur.

• Öğle Yemeği

Öğle yemeği her gün, içerisinde farklı enerji kaynağı bulunan besinlerden oluşur. Porsiyonlar çocukların ihtiyacı kadar hazırlanır. Ana yemek, çorba, pilav, salata veya tatlı, makarna gibi hem protein, hem karbonhidrat ihtiyacını karşılayan menüler günlük olarak değişir.

• İkindi Atıştırmalığı

Tam gün eğitim veren anaokullarında akşam üzeri çıkış saatinden önce verilen öğündür. Ev yapımı kek, kurabiye, börek, süt, ayran ve bitki çayı gibi besinlerden oluşur.

Kachild anaokullarında sabah kahvaltısı, öğle yemeği ve ikindi atıştırmalığı olmak üzere 3 öğün yemek sunulmaktadır. Yemekler, okulun mutfağında haftalık alınan malzemeler ile hazırlanır ve mevsiminin dışında sebze-meyve kullanılmaz. Şekerli gıda, beyaz un gibi paketli malzemeler kullanılmaz. Öğünler besin değeri açısından zengin ürünler kullanılarak hazırlanır. Herhangi bir gıdaya alerjisi olan çocuklar için veliler ile sıkı temas da bulunarak bu konuya çok özen gösterilir.

Kachild anaokulu hakkında detaylı bilgi almak ve okulu ziyaret etmek isterseniz +90 535 854 60 60 numaralı telefonu arayabilir ya da info@kachild.com adresine e-posta gönderebilirsiniz. Daha fazla izlenim edinmek üzere dilerseniz @kachild_preschool instagram hesabını inceleyebilirsiniz. Randevu alarak okulu gezebilir, eğitim kadrosu ile tanışabilir, Reggio Emilia eğitim felsefesi hakkında detaylı bir görüşme gerçekleştirebilirsiniz.